Thụy My
3-06-2013
3-06-2013
Hình trên: Bà Diêu Vân Trúc tại hội nghị Singapore ngày
01/06/2013
Bà Diêu Vân Trúc (Yao Yunzhu) 59 tuổi nhưng trông trẻ hơn,
đôi mắt lấp lánh sau cặp kính cận gọng vàng, mái tóc ngắn uốn quăn và nụ cười
thân mật. Bà nói một thứ tiếng Anh rất chuẩn. Buổi tối, nếu tham gia một bữa
tiệc làm việc, bà thường chọn lựa kiểu trang phục mà người Trung Quốc rất
thích : một chiếc váy đen với chiếc áo cánh kim sa màu đen.
Ban ngày, bà Diêu mang dáng vẻ có hơi
khác : bà mặc đồng phục. Bộ đồng phục gồm áo vét và quần dài - chính là
quân phục màu xanh ve chai của Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc, với
những ngôi sao mạ vàng trên cầu vai và đầy những huy chương trên ngực. Ban
ngày, bà Diêu trở thành thiếu tướng Diêu. Bà có bằng ngoại ngữ và bằng tiến sĩ
về « khoa học quân sự ». Chính bà là người được Bộ Tổng tham mưu
Trung Quốc chọn lựa để lãnh đạo một nhóm sĩ quan phụ trách việc so gươm với các
diễn giả khác trong Đối thoại Shangri-La 2013.
Cuộc hội nghị thường niên về an ninh tại châu Á-Thái Bình
Dương, do International Institute for Strategic Studies tổ chức tại Singapore ,
sau mười hai năm đã trở thành điểm hẹn bắt buộc của các vị Bộ trưởng Quốc phòng
và các chuyên gia trong lãnh vực này. Sự tham gia của Trung Quốc, cấp bậc và số
lượng các đại biểu của họ mỗi năm đều được các thành viên khác nghiên cứu kỹ
lưỡng và phân tích cặn kẽ.
Năm nay, Bắc Kinh gởi đến tướng Thích Kiến Quốc (Qi
Jianguo), Phó tổng tham mưu trưởng dẫn đầu đoàn đại biểu – một sự nâng cấp so
với năm 2012. Nhưng chính giàn hợp xướng của các sĩ quan được tướng Diêu Vân
Trúc dẫn dắt một cách nhẹ nhàng đã gây được ấn tượng. Theo trí nhớ của các nhà
Trung Quốc học, thì chưa bao giờ họ chứng kiến một kịch bản như thế.
Chiến lược dựa vào việc phản ứng kịch liệt từng bài diễn văn
của mỗi diễn giả quan trọng, trong khoảng thời gian dành cho hỏi-đáp. Theo kiểu
Mỹ, kiểu Anh, rất lịch sự, với các câu diễn đạt ngắn gọn, cụ thể. Tấn công
thẳng vào mục tiêu, nhưng một cách thoải mái : người ta cảm nhận được phía
sau đó là những giờ media training. Việc phản công cũng theo tôn ti trật
tự - cấp bậc của các sĩ quan Trung Quốc đứng lên phát biểu tương ứng với sự
quan trọng của diễn giả mà họ phải phản bác.
Như vậy cũng là điều tự nhiên khi tướng Diêu Vân Trúc là
người khai hỏa vào tối thứ Sáu 31/5, sau bài diễn văn khai mạc của Thủ tướng
Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng - mà trong những lời phát biểu không hề giấu giếm sự
hoài nghi đối với thái độ của Bắc Kinh tại Biển Đông. « Đâu đó đã có
những biểu hiện đề cao sức mạnh đơn phương, những đòi hỏi phi lý, những hành
động trái với luật pháp quốc tế, mang tính áp đặt và chính trị cường
quyền » - vị lãnh đạo Việt Nam đã dám nói như thế.
Ông vừa mới chấm dứt thì bà Diêu đã giơ tay xin
nói : « Ông có thể nêu một ví dụ cụ thể về vi phạm luật quốc tế
không ? ». Thận trọng, ông Dũng ẩn náu trong ngôn từ sáo rỗng.
Một cách lịch sự, bà ta đã chuyển đi cái thông điệp mà sau đó đô đốc Li Ji đã
nói với chúng tôi thẳng thắn hơn, khi chúng tôi hỏi nghĩ gì về bài diễn văn của
Thủ tướng Việt Nam :« Phần
nói về Trung Quốc không làm tôi hài lòng một chút nào hết ! »
Giới hạn của chiến dịch tấn công quyến rũ
Thứ Bảy 1/6, đến lượt người đứng đầu Lầu Năm Góc là Chuck
Hagel phát biểu trên diễn đàn. Một bài diễn văn không thật sự hiếu chiến, nhưng
gọi đúng tên sự việc (nguyên văn : « appeler un chat un chat » -
gọi con mèo là con mèo), và một cuộc tấn công tin học là một cuộc tấn công tin
học…Trung Quốc.
Một lần nữa, tướng Diêu Vân Trúc lại lên tuyến
đầu. « Cám ơn đã nêu tên Trung Quốc thường xuyên đến
thế ! » (Tiếng cười trong cử tọa). Rồi bà ta chuyển sang nghiêm
túc hơn.« Ông nói rằng chiến dịch tái cân bằng, chuyển dịch sang châu
Á-Thái Bình Dương không nhằm mục đích kìm chế Trung Quốc, nhưng Trung Quốc
không cảm thấy thuyết phục. Tại sao trong trường hợp này lại phải triển khai
lực lượng mạnh như thế trong khu vực ? »
Lão luyện về phản biện hơn Thủ tướng Việt Nam, Chuck Hagel
vẫn tươi tỉnh, nhưng phải tự hài lòng với một câu trả lời mang tính ngoại giao.
Theo tôn ti trật tự của Bắc Kinh, về phía các Bộ trưởng châu
Âu, họ chỉ hân hạnh được các đại tá đối đáp, thậm chí trung tá. Những người này
trẻ hơn, có cả nam lẫn nữ, đôi khi đọc từ máy tính bảng các câu hỏi hay lời
bình luận, luôn luôn được sắp đặt một cách hoàn hảo.
Rồi đến lượt trưởng phái đoàn, tướng Thích Kiến Quốc lên
diễn đàn hôm Chủ nhật. Căng thẳng xung quanh Trung Quốc dâng cao từ ba ngày qua
tại hội nghị. Các quốc gia Đông Nam Á và Nhật Bản rất lo ngại về yêu sách lãnh
thổ và các hành động của Bắc Kinh tại Biển Đông cũng như Biển Hoa Đông, và
không hề giấu diếm điều đó.
Vị tướng Trung Quốc lại làm ngạc nhiên tất cả mọi người lần
nữa. Ông ta đọc một bài diễn văn thiên thần dễ xúc động, toàn bộ tập trung cho
chiến lược « phát triển hòa bình » của Bắc Kinh,
cho « tôn trọng lẫn nhau », chủ trương đối thoại và« phát
triển đôi bên cùng có lợi », về « giấc mộng Trung Hoa,
không phải là một giấc mơ chỉ cho người Trung Quốc mà còn cho toàn bộ châu
Á-Thái Bình Dương ». Chỉ có điều ông ta quanh co thêm vào một
câu « đối thoại và tham vấn không có nghĩa là thỏa hiệp vô điều
kiện ».
Một loạt các câu hỏi thẳng thừng và trực tiếp đã buộc tướng
Thích Kiến Quốc đánh rơi chiếc mặt nạ, tuy vẫn thích thú vì đã gợi ra được
nhiều câu hỏi hơn ông Chuck Hagel. Ông ta tuyên bố là việc các tàu Trung Quốc
tuần tra trên Biển Đông « hoàn toàn hợp pháp và không thể tranh cãi
vì đó-là-lãnh-thổ-của-Trung-Quốc ! ».
Lệnh truyền của vị lãnh chúa kết thúc tại đây. Chiến dịch
quyến rũ có những giới hạn của nó. Cũng như câu nói thẳng của bà Diêu Vân
Trúc : « Để trả lời các câu hỏi của quý vị, tôi cần phải được
phép. Và tôi lại không có phép ».
« Một cái cây không làm nên khu rừng, một chồi non
không làm được mùa xuân » - một ngạn ngữ Trung Hoa nói thế. Chính
tướng Thích Kiến Quốc đã dẫn ra câu này. Và như vậy thì còn phải chờ đợi mùa
xuân
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét